زومیت

جریان الکتریسیته در تمام قسمت‌های زندگی جوامع بشری دارای اهمیت است و در اکثر فعالیت‌ها به نحوی مورد استفاده قرار می‌گیرد. سیم و کابل‌ها بستری برای عبور جریان الکتریسته و ابزاری برای استفاده از برق می‌باشند. کابل‌ها از نظر جنس هادی به طور کلی به دو دسته کابل مسی (هادی از جنس فلز مس)، کابل آلومینیومی (هادی از جنس آلومینیوم)، تقسیم‌بندی می‌شوند که در ادامه قرار است به دو پرسش “کابل آلومینیوم چیست؟” و “در چه مواردی مورد استفاده قرار می‌گیرد؟” پاسخ داده ‌شود.

عده‌ای تصور می‌کنند که مناسب‌ترین گزینه برای کابل‌کشی استفاده از کابل‌های مسی می‌باشد و این در حالی است که فلز مس به دلیل قیمت و وزن بالا گاها مشکل‌ساز می‌شود و در این شرایط قطعا کابل آلومینیومی انتخاب بهتری می‌باشد. این کابل به دلیل خواص فیزیکی منحصر به فرد و ساختار متنوع، کاربرد زیادی در خطوط انتقال برق دارد و در صنایع مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرد. در واقع استفاده از فلز آلومینیوم در تولید کابل به سالیان گذشته برمی‌گردد و امروزه نیز با گران شدن فلز مس توجه به این کالا افزایش یافته است
کابل آلومینیومی چیست ؟
هر کابل از سه بخش اصلی رسانا (هادی)، پوشش عایق الکتریکی و غلاف ساخته می‌شود. کابل‌هایی که دارای هسته رسانا از جنس آلومینیوم هستند، در دسته کابل‌های آلومینیومی قرار می‌گیرند. فلز آلومینیوم اگر چه میزان هدایت الکتریکی پایین تری از فلز مس دارد اما با انتخاب سطح مقطع مناسب ضمن تامین رسانایی الکتریکی مدنظر مصرف کننده می‌تواند در شبکه‌های توزیع و انتقال برق مورد استفاده قرار گیرد فقط کافیست به نکات فنی نظیر به کارگیری جداول مربوط به استفاده از کابل آلومینیوم توجه شود.
ویژگی‌های کابل آلومینیوم
از ویژگی‌های کابل آلومینیوم می‌توان به داشتن میزان رسانایی مطلوب و مقاومت نسبتا پایین، به صرفه بودن و قیمت ارزان‌تر آن در مقایسه با مس اشاره کرد. به همین دلیل سرقت کابل‌های آلومینیومی نیز پایین‌تر از کابل‌های مسی صورت می‌گیرد .

از دیگر ویژگی‌های کابل آلومینیومی اکسیداسیون سریع تر آن در مجاورت رطوبت و شکنندگی بیشتر آن است.

شباهت کابل آلومینیوم و مسی
هادی‌های مسی و هادی‌های آلومینیومی هر دو عملکرد مشابهی دارند و در خطوط انتقال و توزیع برق مورد استفاده قرار می‌گیرند. این تجهیزات جریان الکتریکی را از یک نقطه به نقطه دیگر انتقال می‌دهند. از هر دو نوع کابل می‌توان در خطوط برق رسانی استفاده کرد اما باید به این نکته توجه داشت که برای جایگزینی کابل آلومینیوم با کابل‌های مسی در طول ثابت و میزان جریان دهی یکسان باید ازسطح مقطع بیشتر استفاده کرد.تفاوت بین آلومینیوم و مس
کابل های مسی و آلومینیومی عملکرد مشابهی دارند، اما در برخی ویژگی ها با هم تفاوت دارند. این تفاوت ها در زیر توضیح داده شده است.

کابل های آلومینیومی مقاومت الکتریکی بالاتری دارند، بنابراین کابل های مسی جریان را بهتر هدایت می کنند.
از آنجایی که کابل های آلومینیومی کمتر مورد سرقت قرار می گیرند، به راحتی می توان از آنها در محیط های بیرونی مانند تیرهای برق استفاده کرد.
از نظر قیمت و در دسترس بودن، کابل های آلومینیومی در حال حاضر مقرون به صرفه تر هستند و به دلیل قیمت بالای فلز مس، بیشتر مورد استفاده قرار می گیرند.
فلز مس دوام و مقاومت مکانیکی بیشتری نسبت به آلومینیوم دارد. کابل های آلومینیومی اگر در نزدیکی مواد شیمیایی قرار گیرند به سرعت خورده می شوند. در این شرایط می توان با کمک گیره های غیرفلزی یا با افزودن آلیاژ به هادی های کابل، مقاومت و دوام مکانیکی را افزایش داد.
برای یک متر مشخص و یکسان، وزن کابل آلومینیومی بسیار کمتر از کابل مسی است که بر قیمت کابل سیم آلومینیومی تأثیر می گذارد.
کابل های آلومینیومی منحصراً در دسته کابل های برق و به صورت کابل های زمینی و سربار با سیم هادی استفاده می شوند.آلومینیوم در مقایسه با مس شکننده است، بنابراین هرگز در کابل های اسپری استفاده نمی شود و فقط به عنوان کابل سیمی استفاده می شود.
کابل های آلومینیومی نسبت به کابل های مسی خطر آتش سوزی بیشتری دارند و همچنین باعث اتلاف انرژی می شوند.
انواع کابل های آلومینیومی
کابل آلومینیومی زره پوش
کابل آلومینیومی زره دار به کابل آلومینیومی گفته می شود که زره پوش شده است. کابل های آلومینیومی زره پوش در زیر زمین و خارج از تاسیسات دفن شده اند. از این کابل ها در محیط هایی استفاده می شود که ممکن است ضربه، فشار و آسیب فیزیکی ایجاد شود. دلیل مقاومت این کابل ها در برابر تنش های مکانیکی این است که در ساخت خود از یک لایه محافظ فولاد یا آلیاژ آلومینیوم استفاده می کنند که به زره کابل معروف است. ساخت کابل‌های آلومینیومی زره‌دار معمولاً به گونه‌ای طراحی می‌شود که در برابر مواد شیمیایی، روغن‌ها، آتش، شعله و اشعه ماوراء بنفش مقاوم باشند.

کابل آلومینیومی ایستاده آزاد
کابل های خود نگهدار در بسیاری از سیستم های برق تک فاز و سه فاز استفاده می شود.

این کابل ها برق را از نیروگاه ها به مکان هایی مانند صنعت، تولید، خانه ها و سیستم های کشاورزی انتقال می دهند.تمام رشته‌های سیم مورد استفاده برای انتقال نیرو در کابل‌های ایستاده از آلومینیوم با عایق پلی اتیلن متقاطع (XPLE) ساخته شده‌اند که عملکرد کلی کابل را بهبود می‌بخشد و خواص مکانیکی و الکتریکی را کاهش می‌دهد. بسته به استفاده از این کابل ها، تعداد و سطح مقطع رشته ها اعم از روشنایی فاز، خنثی و گذرگاه پشتیبانی (پیام رسان) تعیین می شود.

کابل آلومینیومی زمین
کابل آلومینیومی ارتینگ نوعی کابل است که از هادی های آلومینیومی استفاده می کند و دارای ولتاژ نامی 0.6 تا 1 کیلو ولت است. کابل های اتصال به زمین آلومینیومی می توانند 2، 3، 4 یا 5 رشته ای با هادی های رشته ای و نیمه سیال باشند. کابل های آلومینیومی چهار هسته ای در دو نوع تولید می شوند: دو نوع با سطح مقطع یکسان، یا سه رشته با سطح مقطع یکسان و یک رشته پوچ (سطح مقطع کوچکتر). کابل های آلومینیومی ارت شده در پروژه های صنعتی، انتقال برق و منابع تغذیه ولتاژ پایین استفاده می شود. به عنوان مثال، کابل آلومینیومی 4*16 یکی از پرکاربردترین کابل ها برای کاربردهای سبک و صنعتی است.
کابل آلومینیومی هوایی
این نوع کابل ها در محیط های خارجی مانند دکل ها و تیرها مورد استفاده قرار می گیرند و به سه نوع تقسیم می شوند:

کابل های آلومینیومی هوایی ACC: این کابل ها اغلب در ولتاژ متوسط یا پایین استفاده می شوند.آلومینیوم قرار داده شده در هادی های این کابل از نوع غیر آلیاژی با دوام مکانیکی کم و رسانایی الکتریکی بالا می باشد که در هنگام نصب تنش مکانیکی و کششی کمی وجود دارد، تک لایه، xlpe یا 2 به عنوان لایه استفاده می شود. بدون پوشش.
کابل هوایی آلومینیومی مثناسئوC: هادی این کابل آلیاژی است و اغلب در کاربردهای ولتاژ پایین و متوسط و نزدیک به تنش مکانیکی بالا استفاده می شود.
کابل هوایی آلومینیومی ACSR: اغلب در سیستم های ولتاژ متوسط استفاده می شود. هادی اصلی این کابل ها آلومینیومی است. ساختار این کابل ها به گونه ای طراحی شده است که سیم آلومینیومی در اطراف رشته های فولادی به عنوان مهار و پیام رسان بافته می شود.
اقدامات احتیاطی در مورد جریان مجاز کابل های آلومینیومی

توان یا آمپر مورد نیاز مصرف کننده
حداکثر جریان مجاز برای هر اندازه کابل آلومینیومی
در نظر گرفتن مسافت و افت ولتاژ در طول مسیر
جریان اتصال کوتاه
عایق کابل PVC) و (XLPE)
استانداردها و کیفیت کابل (به مارک کابل توجه کنید)
دمای متوسط و محل کابل
مقاومت در برابر حرارت خاک
عمق دفن کابل های زیرزمینی
فاصله بین کابل ها
.

جریان الکتریسیته در تمام قسمت‌های زندگی جوامع بشری دارای اهمیت است و در اکثر فعالیت‌ها به نحوی مورد استفاده قرار می‌گیرد. سیم و کابل‌ها بستری برای عبور جریان الکتریسته و ابزاری برای استفاده از برق می‌باشند. کابل‌ها از نظر جنس هادی به طور کلی به دو دسته کابل مسی (هادی از جنس فلز مس)، کابل آلومینیومی (هادی از جنس آلومینیوم)، تقسیم‌بندی می‌شوند که در ادامه قرار است به دو پرسش “کابل آلومینیوم چیست؟” و “در چه مواردی مورد استفاده قرار می‌گیرد؟” پاسخ داده ‌شود.

عده‌ای تصور می‌کنند که مناسب‌ترین گزینه برای کابل‌کشی استفاده از کابل‌های مسی می‌باشد و این در حالی است که فلز مس به دلیل قیمت و وزن بالا گاها مشکل‌ساز می‌شود و در این شرایط قطعا کابل آلومینیومی انتخاب بهتری می‌باشد. این کابل به دلیل خواص فیزیکی منحصر به فرد و ساختار متنوع، کاربرد زیادی در خطوط انتقال برق دارد و در صنایع مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرد. در واقع استفاده از فلز آلومینیوم در تولید کابل به سالیان گذشته برمی‌گردد و امروزه نیز با گران شدن فلز مس توجه به این کالا افزایش یافته است
کابل آلومینیومی چیست ؟
هر کابل از سه بخش اصلی رسانا (هادی)، پوشش عایق الکتریکی و غلاف ساخته می‌شود. کابل‌هایی که دارای هسته رسانا از جنس آلومینیوم هستند، در دسته کابل‌های آلومینیومی قرار می‌گیرند. فلز آلومینیوم اگر چه میزان هدایت الکتریکی پایین تری از فلز مس دارد اما با انتخاب سطح مقطع مناسب ضمن تامین رسانایی الکتریکی مدنظر مصرف کننده می‌تواند در شبکه‌های توزیع و انتقال برق مورد استفاده قرار گیرد فقط کافیست به نکات فنی نظیر به کارگیری جداول مربوط به استفاده از کابل آلومینیوم توجه شود.
ویژگی‌های کابل آلومینیوم
از ویژگی‌های کابل آلومینیوم می‌توان به داشتن میزان رسانایی مطلوب و مقاومت نسبتا پایین، به صرفه بودن و قیمت ارزان‌تر آن در مقایسه با مس اشاره کرد. به همین دلیل سرقت کابل‌های آلومینیومی نیز پایین‌تر از کابل‌های مسی صورت می‌گیرد .

از دیگر ویژگی‌های کابل آلومینیومی اکسیداسیون سریع تر آن در مجاورت رطوبت و شکنندگی بیشتر آن است.

شباهت کابل آلومینیوم و مسی
هادی‌های مسی و هادی‌های آلومینیومی هر دو عملکرد مشابهی دارند و در خطوط انتقال و توزیع برق مورد استفاده قرار می‌گیرند. این تجهیزات جریان الکتریکی را از یک نقطه به نقطه دیگر انتقال می‌دهند. از هر دو نوع کابل می‌توان در خطوط برق رسانی استفاده کرد اما باید به این نکته توجه داشت که برای جایگزینی کابل آلومینیوم با کابل‌های مسی در طول ثابت و میزان جریان دهی یکسان باید ازسطح مقطع بیشتر استفاده کرد.تفاوت بین آلومینیوم و مس
کابل های مسی و آلومینیومی عملکرد مشابهی دارند، اما در برخی ویژگی ها با هم تفاوت دارند. این تفاوت ها در زیر توضیح داده شده است.

کابل های آلومینیومی مقاومت الکتریکی بالاتری دارند، بنابراین کابل های مسی جریان را بهتر هدایت می کنند.
از آنجایی که کابل های آلومینیومی کمتر مورد سرقت قرار می گیرند، به راحتی می توان از آنها در محیط های بیرونی مانند تیرهای برق استفاده کرد.
از نظر قیمت و در دسترس بودن، کابل های آلومینیومی در حال حاضر مقرون به صرفه تر هستند و به دلیل قیمت بالای فلز مس، بیشتر مورد استفاده قرار می گیرند.
فلز مس دوام و مقاومت مکانیکی بیشتری نسبت به آلومینیوم دارد. کابل های آلومینیومی اگر در نزدیکی مواد شیمیایی قرار گیرند به سرعت خورده می شوند. در این شرایط می توان با کمک گیره های غیرفلزی یا با افزودن آلیاژ به هادی های کابل، مقاومت و دوام مکانیکی را افزایش داد.
برای یک متر مشخص و یکسان، وزن کابل آلومینیومی بسیار کمتر از کابل مسی است که بر قیمت کابل سیم آلومینیومی تأثیر می گذارد.
کابل های آلومینیومی منحصراً در دسته کابل های برق و به صورت کابل های زمینی و سربار با سیم هادی استفاده می شوند.آلومینیوم در مقایسه با مس شکننده است، بنابراین هرگز در کابل های اسپری استفاده نمی شود و فقط به عنوان کابل سیمی استفاده می شود.
کابل های آلومینیومی نسبت به کابل های مسی خطر آتش سوزی بیشتری دارند و همچنین باعث اتلاف انرژی می شوند.
انواع کابل های آلومینیومی
کابل آلومینیومی زره پوش
کابل آلومینیومی زره دار به کابل آلومینیومی گفته می شود که زره پوش شده است. کابل های آلومینیومی زره پوش در زیر زمین و خارج از تاسیسات دفن شده اند. از این کابل ها در محیط هایی استفاده می شود که ممکن است ضربه، فشار و آسیب فیزیکی ایجاد شود. دلیل مقاومت این کابل ها در برابر تنش های مکانیکی این است که در ساخت خود از یک لایه محافظ فولاد یا آلیاژ آلومینیوم استفاده می کنند که به زره کابل معروف است. ساخت کابل‌های آلومینیومی زره‌دار معمولاً به گونه‌ای طراحی می‌شود که در برابر مواد شیمیایی، روغن‌ها، آتش، شعله و اشعه ماوراء بنفش مقاوم باشند.

کابل آلومینیومی ایستاده آزاد
کابل های خود نگهدار در بسیاری از سیستم های برق تک فاز و سه فاز استفاده می شود.

این کابل ها برق را از نیروگاه ها به مکان هایی مانند صنعت، تولید، خانه ها و سیستم های کشاورزی انتقال می دهند.تمام رشته‌های سیم مورد استفاده برای انتقال نیرو در کابل‌های ایستاده از آلومینیوم با عایق پلی اتیلن متقاطع (XPLE) ساخته شده‌اند که عملکرد کلی کابل را بهبود می‌بخشد و خواص مکانیکی و الکتریکی را کاهش می‌دهد. بسته به استفاده از این کابل ها، تعداد و سطح مقطع رشته ها اعم از روشنایی فاز، خنثی و گذرگاه پشتیبانی (پیام رسان) تعیین می شود.

کابل آلومینیومی زمین
کابل آلومینیومی ارتینگ نوعی کابل است که از هادی های آلومینیومی استفاده می کند و دارای ولتاژ نامی 0.6 تا 1 کیلو ولت است. کابل های اتصال به زمین آلومینیومی می توانند 2، 3، 4 یا 5 رشته ای با هادی های رشته ای و نیمه سیال باشند. کابل های آلومینیومی چهار هسته ای در دو نوع تولید می شوند: دو نوع با سطح مقطع یکسان، یا سه رشته با سطح مقطع یکسان و یک رشته پوچ (سطح مقطع کوچکتر). کابل های آلومینیومی ارت شده در پروژه های صنعتی، انتقال برق و منابع تغذیه ولتاژ پایین استفاده می شود. به عنوان مثال، کابل آلومینیومی 4*16 یکی از پرکاربردترین کابل ها برای کاربردهای سبک و صنعتی است.
کابل آلومینیومی هوایی
این نوع کابل ها در محیط های خارجی مانند دکل ها و تیرها مورد استفاده قرار می گیرند و به سه نوع تقسیم می شوند:

کابل های آلومینیومی هوایی ACC: این کابل ها اغلب در ولتاژ متوسط یا پایین استفاده می شوند.آلومینیوم قرار داده شده در هادی های این کابل از نوع غیر آلیاژی با دوام مکانیکی کم و رسانایی الکتریکی بالا می باشد که در هنگام نصب تنش مکانیکی و کششی کمی وجود دارد، تک لایه، xlpe یا 2 به عنوان لایه استفاده می شود. بدون پوشش.
کابل هوایی آلومینیومی مثناسئوC: هادی این کابل آلیاژی است و اغلب در کاربردهای ولتاژ پایین و متوسط و نزدیک به تنش مکانیکی بالا استفاده می شود.
کابل هوایی آلومینیومی ACSR: اغلب در سیستم های ولتاژ متوسط استفاده می شود. هادی اصلی این کابل ها آلومینیومی است. ساختار این کابل ها به گونه ای طراحی شده است که سیم آلومینیومی در اطراف رشته های فولادی به عنوان مهار و پیام رسان بافته می شود.
اقدامات احتیاطی در مورد جریان مجاز کابل های آلومینیومی

توان یا آمپر مورد نیاز مصرف کننده
حداکثر جریان مجاز برای هر اندازه کابل آلومینیومی
در نظر گرفتن مسافت و افت ولتاژ در طول مسیر
جریان اتصال کوتاه
عایق کابل PVC) و (XLPE)
استانداردها و کیفیت کابل (به مارک کابل توجه کنید)
دمای متوسط و محل کابل
مقاومت در برابر حرارت خاک
عمق دفن کابل های زیرزمینی
فاصله بین کابل ها
.